Văn Thanh là sinh viên năm thứ ba ngành Tài chính - Ngân hàng,ọcphíbấtngờtăngsinhviênbứcxúsymtrường Đại học Nha Trang. Từ cuối tháng 9, nam sinh đã nộp 6,2 triệu đồng học phí. Đến tối 2/10, thông tin trường đột ngột tăng học phí gây xôn xao các diễn đàn, Thanh vào kiểm tra lại tài khoản sinh viên thì ngã ngửa khi thấy thông báo kỳ I phải nộp 8 triệu. Nam sinh còn nợ 2 triệu và hạn chót thanh toán là ngày 10/10.
Nhẩm tính, Thanh cho biết giá mỗi tín chỉ tăng khoảng 30%. Điều khiến em bức xúc là trường tăng học phí mà không báo hay giải thích với sinh viên. Đến hôm qua, trường vẫn không có thông báo chính thức nào, ngoài việc gia hạn đóng học phí đến ngày 10/10.
"Vì điều kiện kinh tế không tốt nên em mới chọn học ở đây. Đột ngột phải xoay 2 triệu, em không biết kiếm đâu ra tiền và giải thích với gia đình ra sao vì hôm trước đã xin tiền đóng học phí kỳ I", Thanh nói.
Phương Nga, sinh viên năm thứ ba ngành Kế toán hệ chất lượng cao, cũng tương tự. Đầu tháng 9, hệ thống hiển thị học phí kỳ I rơi vào khoảng 13 triệu đồng cho 9 môn (22 tín chỉ). Nga đã đóng trước 6,8 triệu đồng. Đến 3/10, mức học phí mới hiển thị là gần 19 triệu.
"Em không hiểu mức tăng này là vì sao, trường không có một thông báo nào trước đó. Chỉ còn một tuần là đến hạn chót đóng học phí, làm sao sinh viên xoay kịp", Nga cho hay.
Tại trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương, nhiều sinh viên cũng bức xúc khi học phí bất ngờ tăng.
Nhập học hôm 6/9, Hà Linh, tân sinh viên ngành Kỹ thuật hình ảnh y học, đóng gần 10 triệu đồng, trong đó 8 triệu là học phí tạm tính. Theo đề án tuyển sinh hồi tháng 4, học phí một tháng với ngành này là 2,09 triệu đồng. Nhưng hôm 24/9 trường cho hay sẽ thu học phí kỳ I là 2,59 triệu đồng một tháng.
"Học phí tăng mạnh trong khi trường thông báo quá muộn khiến chúng em rất bức xúc. Giờ tiền đã đóng cả chục triệu đồng, bỏ học thì mất mà theo học thì không biết có trụ được không vì học phí tăng kéo theo nhiều thứ tăng", Linh nói.
Với ngành Y khoa, theo đề án, học phí với tân sinh viên dự kiến là 2,76 triệu đồng một tháng, các ngành còn lại 2,09 triệu. Tuy nhiên, thông báo mới nhất của trường nêu rõ học phí kỳ I ngành Y khoa là 3,43 triệu, Điều dưỡng 2,09 triệu và các ngành khác là 2,59 triệu đồng.
Thế Quang, sinh viên ngành Y khoa, cho rằng trường đẩy tân sinh viên vào thế tiến thoái lưỡng nan. "Đáng lẽ trường phải công bố trước khi sinh viên đăng ký nguyện vọng xét tuyển vì học phí cũng là một trong những tiêu chí để lựa chọn", Quang nói.
Học phí các khóa trước của trường này cũng tăng. Thanh Mai, sinh viên năm cuối ngành Kỹ thuật xét nghiệm y học, nói học phí "bỗng chốc" tăng từ khoảng 405.000 đồng một tín chỉ lên thành 524.000 đồng, đồng nghĩa một kỳ có thể tăng 2 triệu đồng.
"Em đã xin tiền gia đình để đóng theo mức cũ. Bố mẹ cũng phải xoay xở để có đủ. Vậy mà đến giờ trường mới thông báo mức mới", Mai chia sẻ.
Trả lời VnExpresschiều 3/10, TS Phạm Hồng Mạnh, Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, trường Đại học Nha Trang, cho biết trường mới có quyết định tạm thu học phí theo lộ trình Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất với Chính phủ, tức áp dụng khung học phí năm học 2022-2023 cho năm học này thay vì khung năm 2023-2024 theo Nghị định 81.
Cụ thể, giá mỗi tín chỉ môn đại cương là 280.000 đồng. Riêng học phần cơ sở và chuyên ngành, giá dao động 330.000-390.000 đồng một tín chỉ với sinh viên năm cuối, 340.000- 450.000 đồng với các sinh viên còn lại. Với một số ngành đạt kiểm định chất lượng, giá tín chỉ chuyên ngành 440.000-490.000 đồng.
Giải thích về mức học phí hiện trên tài khoản sinh viên hồi tháng 9 thấp hơn, ông Mạnh cho biết do hệ thống tự cập nhật mức năm ngoái chứ trường chưa thông báo.
"Nhiều sinh viên căn cứ theo mức này và tự nộp bằng cách chuyển khoản qua ngân hàng", ông Mạnh nói, cho biết trường sẽ kéo dài thời gian nộp đến 22/11 thay vì 10/10 như thông báo. Và đây vẫn là mức tạm thu. Học phí chính thức sẽ được thông báo sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn về mức thu năm nay.
Với Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương, học phí tăng do trường đã trở thành đơn vị tự chủ chi thường xuyên, bị cắt ngân sách nhà nước từ tháng 6. Tuy nhiên, đề án tuyển sinh lại được đưa ra từ tháng 4 và thí sinh đăng ký xét tuyển đại học vào tháng 7, 8. Trường chỉ cho biết đã cân nhắc khi đưa ra mức học phí mới.
Theo Nghị định 81 năm 2021 về học phí công lập, trần học phí với nhóm ngành Y Dược ở các trường chưa tự chủ là 2,09-2,76 triệu đồng một tháng, đúng như mức trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương ghi trong đề án. Các trường đã đảm bảo chi thường xuyên được thu tối đa 4,18-5,52 triệu đồng. Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã trình dự thảo sửa đổi nghị định này với mức trần thấp hơn.
Hiện, Chính phủ chưa ban hành nghị định sửa đổi. Một số trường như Ngoại thương, Bách khoa TP HCM thu học phí tương tự năm ngoái trong khi chờ quy định mới. Đại học Luật Hà Nội thu theo đúng Nghị định 81, cho hay sẽ hoàn trả nếu nghị định sửa đổi đưa ra mức thấp hơn. Hầu hết trường tư thục, không chịu ảnh hưởng bởi Nghị định 81 đều tăng học phí, phổ biến ở mức 5-10%.
Dương Tâm - Lệ Nguyễn
*Tên sinh viên được thay đổi